Door: Petry van Kempen

Energiecoöperatie WPN heeft in 2021 in Nijmegen-Noord een burgerzonnepark gerealiseerd, Zonnepark De Grift. Het zonnepark is zo goed als afgerond en produceert rond deze tijd zijn eerste energie. Voor ons als ECH een uitgelezen kans om eens van dichtbij te bekijken hoe dit er uitziet. Op 18 december gingen we op bezoek.

Zonnepark de Grift

Het nieuwe zonnepark bestaat uit 11.000 zonnepanelen en levert stroom voor 1475 huishoudens. De panelen liggen onder de rook van de vier windmolens van Windpark Nijmegen-Betuwe die Energiecoöperatie WPN enkele jaren geleden al bouwde. Bijzonder is de toepassing van ‘cablepooling’. De stroom die de zonnepanelen en de windmolens opwekken gaat via één kabel naar het openbare elekticiteitsnet. Omdat zon en wind elkaar vaak afwisselen maak je zo efficiënter gebruik van de kabel en het is goedkoper, onder meer omdat je geen nieuwe aansluiting nodig hebt. Dit principe kan mogelijk bij ‘ons’ project aan de Teersche Sluispolder ook worden toegepast. Vooralsnog zijn hier echter geen plannen voor windenergie. Zonnepark de Grift is gebouwd door installateur 100% Zonnig uit Wijchen. Er is bewust gekozen voor regionale en lokale ondernemers. Directeur van het zonnepark is Pim de Ridder van Wiek-II, ons welbekend. De coöperatie is eigenaar. De energie zal zoveel mogelijk lokaal worden ingezet.

Ons bezoek

Ineke de Jong van Wiek-II had ons in de uitnodiging al gewaarschuwd. Zorg voor regenkleding en flinke laarzen, het is een bouwput. Bovendien was het guur met een koude wind. Niet direct wat je je bij een ‘zonnepark’ voorstelt. Om het bezoek te veraangenamen hadden de mensen van Wiek-II in het bezoekerscentrum warme koffie, thee en kerstversnaperingen voor ons klaar staan. Pim de Ridder gaf een interessante inleiding over het voortraject en alle afwegingen en discussies om het project van de grond te krijgen. Daarna stapten we de modder in. Marcel Budding, projectleider van 100% Zonnig leidde ons over het terrein en gaf deskundige uitleg. Zo kwam het specifieke probleem aan de orde dat het terrein niet vlak is. Dat is opgelost door hoogtemetingen met een drone uit te voeren. Daarna zijn de stelpoten onder de panelen individueel op lengte gebracht. Meevallers kende het project ook. Omdat het park op een bedrijventerrein ligt worden er geen eisen gesteld aan natuur, diversiteit en inpassing. Iets wat bij ons Heumense project juist veel discussie en extra kosten meebrengt.

Gaan we nog eens doen!

De opkomst was met 15 mensen niet groot. Daar zal het weer en corona in meegespeeld hebben. We hebben afgesproken dat we dit met mooier weer en als alles volledig draait en aangekleed is nog eens doen. Het plan is dan ook niet-leden uit te nodigen. Een excursie als deze kan mensen zeker enthousiasmeren om met ons Heumense plan mee te doen.

Op maandagavond 24 januari 2022 organiseert Energiecoöperatie Heumen een informatieve ALV. De volgende ALV zal dan besluitvormend zijn. Aanmelden niet nodig. Mocht je de meeting-link niet hebben ontvangen via de mail stuur ons dan een bericht.

De voorbereiding voor Zonnepark Teersche Sluispolder, waarvan onze coöperatie (mede)eigenaar wil worden, is in volle gang. Hiervoor werken we nauw samen met ontwikkelaars GroenLeven en Enovos en projectvoorbereider Wiek-II. Graag delen we de laatste ontwikkelingen met je.

Coördinatiebesluit gemeente Heumen

De gemeenteraad ging in december akkoord met het voorstel van de gemeente en GroenLeven om de bestemmingsplanwijziging en de omgevingsvergunning parallel te laten lopen. Dat houdt in dat de gemeente deze belangrijke besluiten gelijktijdig voorbereidt en dat de inspraakmogelijkheden samenvallen. Goed nieuws, want de vergunningprocedure kan zo een stuk sneller verlopen. Dat levert tijdwinst op, wat zeer gewenst is om de aanvraagronde van de vereiste SDE+-subsidie van juni/juli 2022 niet te hoeven missen. Het aanvragen van deze subsidie kan namelijk formeel pas met de vergunning op zak. De concept-aanvraag voor de bestemmingsplanwijziging is op het randje van 2021 door ontwikkelaars GroenLeven en Enovos bij de gemeente ingediend. De formele aanvraag volgt in februari.

Communicatie/participatieplan goedgekeurd

De gemeenteraad stemde ook in met het communicatieplan dat we hebben ingediend. Hierin staat hoe we stakeholders en andere belangstellenden op de hoogte houden en hoe zij mee kunnen praten over de plannen. Dit plan is door GroenLeven en Enovos samen met ECH en Wiek-II opgesteld. ECH heeft daarnaast een eigen, aanvullend communicatie-participatieplan gemaakt.

Samenwerkingsovereenkomst met GroenLeven en Wiek-II

We werken aan een samenwerkingsovereenkomst met ontwikkelaar GroenLeven. Dit vraagt veel denkwerk en overleg, onder meer over de kosten-baten verdeling van het project. Inmiddels ligt er een concept-intentieovereenkomst. Ook met Wiek-II is een concept-intentieovereenkomst gesloten. De intenties zijn aan bod gekomen tijdens de ALV op 24 januari. Bij een volgende ALV worden ze ter goedkeuring aan de leden voorgelegd.

Werkgroepen

De werkgroep communicatie heeft een eigen plan vanuit ECH afgerond om inwoners over het zonnepark te enthousiasmeren. Voor 2022 zijn al de nodige acties gepland. Ook ligt er een eerste conceptplan van Wiek-II voor het ophalen van eigen vermogen bij inwoners. De werkgroep financiën buigt zich samen met GroenLeven over een rekenmodel, waarvan de bevindingen straks deels de afspraken in de samenwerkingsovereenkomst bepalen.

Datum: 1 dec 2021
Auteur: Frans Lenting

Energiecoöperatie Heumen (ECH) werkt samen met ontwikkelaars GroenLeven en Enovos en projectvoorbereider Wiek-II aan de ontwikkeling van Zonnepark Teersche Sluispolder. Begin 2021 heeft ECH een stuurgroep gevormd die het project vanuit ECH bestuurt en acties onderneemt richting realisatie en eigendomsverwerving.

In deze stuurgroep hebben zitting:

  • Paul Romijn, bestuurder;
  • Petry van Kempen, bestuurder;
  • Piet van Casteren, bestuurder en secretaris;
  • Martin Arts, stuurgroep-lid;
  • Frans Lenting, stuurgroep-lid;
  • Ineke de Jong, vertegenwoordiger Wiek-II.

De rol van ECH en Wiek-II is het creëren van draagvlak voor het zonnepark en het organiseren van participatie door inwoners van onze gemeente. Het doel is het zonnepark voor minimaal 50 % in eigendom te krijgen. We streven echter naar 100 % eigendom met een rendement op eigen vermogen van minimaal 5%.

Nadat in juni 2021 het tendervoorstel van ontwikkelaars Groen Leven en Enovos als winnaar uit de bus kwam bij gemeente Heumen zijn de voorbereidingen van start gegaan. GroenLeven en Enevos werken nauw samen met ECH en Wiek-II. Wiek-II is door ECH bij dit project betrokken, omdat ECH nog geen ervaring heeft in het hele ontwikkelproces en het in eigendom overnemen en beheren van een dergelijk groot zonnepark. Wiek-II is een Nijmeegse ontwikkelaar met ervaring in deze materie. De organisatie ontwikkelde eerder al samen met inwoners Windpark Nijmegen-Betuwe en Zonnepark de Grift in Nijmegen-Noord, langs de A15.

Na het winnen van de tender is met de gemeente overeengekomen de bestemmingsplanwijziging en het vergunningstraject parallel te doorlopen. Dit procedurevoorstel wordt half december 2021 ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd.

De planning (op hoofdlijnen) is als volgt:

  • Indienen vergunningsaanvraag: begin 2022
  • Vergunning: juni 2022
  • SDE++  aanvragen: juni/juli 2022
  • Constructie: begin 2023
  • Netaansluiting: begin 2023
  • Overdragen eigendom: tweede helft 2023

De focus van de ontwikkelpartijen ligt allereerst op het verkrijgen van de vergunning. De vergunning is nodig om de subsidie (SDE++) aan te kunnen vragen en te starten met de technische detaillering.

Sinds juni 2021 is er veel gebeurd. We hebben de volgende activiteiten ondernomen:

  • Reguliere overleggen

Regulier overleg stuurgroep ECH, elke 3 à 4 weken;
Regulier overleg tussen stuurgroep ECH + Wiek-II en GroenLeven + Enovos: elke 3 à 4 weken;
Regulier overleg tussen ECH + Wiekl-II, GroenLeven + Enovos en de gemeente (projectleider, ambtenaar en adviseur), voorlopig elke 2 weken.

  • Veiligstellen openbare netaansluiting

De netaansluiting is bij Liander veiliggesteld. Aansluiten is begin 2023 mogelijk, dankzij een eerste aanbetaling door GroenLeven.

  • Opstellen van het communicatie/participatieplan

Dit plan (versie 9 d.d. 4-11-2021) is na overleg tussen bovengenoemde partijen en de gemeente gereed voor besluitvorming/goedkeuring in de gemeenteraadsvergadering van half december 2021. Vanuit ECH werken we nog aan een specifiek ECH communicatieplan.

  • Opstellen (anterieure) overeenkomst tussen GroenLeven+Enovos en gemeente Heumen

Deze overeenkomst is in concept gereed. Hierin worden afspraken over wederzijdse verplichtingen en voorwaarden vastgelegd.

  • Samenwerkingsovereenkomst tussen ECH en Wiek-II

Een eerste concept van deze samenwerkingsovereenkomst is ter goedkeuring voorgelegd aan de ALV van 28 september 2021. De ALV geeft nog geen goedkeuring en verzoekt de afspraken beter afgebakend te omschrijven. Een aangepaste versie zal in de ALV op 24 januari 2022 ter goedkeuring worden ingebracht.

  • Samenwerkingsovereenkomst tussen ECH + Wiek-II en GroenLeven + Enovos

Deze overeenkomst is in voorbereiding.

  • Ecologisch onderzoek

GroenLeven heeft opdracht gegeven voor een ecologisch onderzoek naar de effecten van het zonnepark op de beoogde plek. Dit onderzoek is een vereiste voor het aanvragen van een ontheffing WNB (wet natuurbescherming) bij de Provincie.

  • Shared Business Case

Overeengekomen is om samen met GroenLeven en Enovos een Shared Business Case op te stellen. De doelstelling, en zelfs een voorwaarde van ECH, is dat de Shared Business Case een resultaat zal laten zien van 5 % rendement op het eigen (ECH-)vermogen in de veronderstelling dat ECH 100 % eigenaar wordt. Een lijst met uitgangspunten (parameters) voor deze berekening is opgesteld en in behandeling.

  • Oprichting ECH-werkgroep Financieel

Deze werkgroep is opgericht en een eerste bespreking is geweest op 22 november 2021.

Besproken onderwerpen zijn het rekenmodel en de uitgangspunten voor de rekensom. Ook besproken is de manier waarop de belangen van ECH maximaal geborgd kunnen worden tijdens het ontwikkel- en realisatieproces met het oog op een beoogd 100 % eigendom en het 5 %-doel.

  • Oprichting ECH-werkgroep Communicatie

Hiervoor zijn ECH-leden geworven. Een eerste bespreking wordt binnenkort gepland.

  • Diverse bijeenkomsten met Oost NL

Besproken zijn de financieringsmogelijkheden die Oost NL (ontwikkelingsmaatschappij voor de provincies Gelderland en Overijssel) ons kan bieden. Inmiddels is door ECH een subsidie aangevraagd van € 10.000,- waarvoor een goedkeuring en een voucher zijn ontvangen.

  • Excursie naar drijvend zonnepark Bomhofsplas bij Zwolle

Op 24 september waren we op bezoek bij zonnepark Bomhofsplas. Lees het verslag.

  • Bespreking met Blauwvinger Energie 22 oktober 2021

Coöperatie Blauwvinger Energie is 100 % eigenaar van drijvend zonnepark Bomhofsplas. Coöperatieleden hebben hun ervaringen met ons gedeeld.

  • Inloopavond 4 november 2021

Lees het verslag.

  • Besprekingen met de diverse stakeholders

Diverse besprekingen over het ontwerp van het zonnepark zijn inmiddels gevoerd, onder meer met Das & Boom, Vereniging Nederlandse Natuurlandschap, Provincie Gelderland, grondeigenaren en direct omwonenden van de Westkanaaldijk. De wensen, ideeën, opmerkingen en bezwaren van deze stakeholders worden besproken met als doel het uiteindelijke plan maximaal gedragen te krijgen in onze gemeenschap.

Tot slot
Onze stuurgroep in samenwerking met Wiek-II zit niet stil. De procedure ter verkrijging van de vergunning en de nodige ontheffingen vragen veel voorbereiding en overleg. En helaas is het onmogelijk om aan alle eisen en wensen van stakeholders en omwonenden te voldoen. Wij zijn daarom steeds op zoek naar de beste oplossing voor allen. De belangrijkste onderwerpen op dit moment is het plan waar en op welke percelen de panelen een plek krijgen en in welke mate en waar natuurcompensatie gerealiseerd kan worden. Verder vragen de nog niet definitieve samenwerkingsovereenkomsten op dit moment de nodige aandacht. In 2022 beginnen wij dan met het nadenken over en uitwerken van hoe de participatie van onze inwoners georganiseerd kan worden en welke voorwaarden daarbij horen. Al met al genoeg werk aan de winkel.

Hoe ziet een zonnepark er eigenlijk van dichtbij uit? Om hierachter te komen gaan we op zaterdag 18 december 2021 op excursie naar Nijmegen-Noord. Onder de windmolens van Windpark Nijmegen-Betuwe bouwt Energiecoöperatie WPN dit najaar Zonnepark de Grift, dat in handen komt van inwoners. Een energielandschap waar genoeg over te leren valt. De rondleiding is van 13.00uur tot uiterlijk 14.30uur. Ga je mee? Schrijf je hieronder in.

Geïnteresseerden kunnen eventueel met elkaar meerijden. Carpool bij wegrestaurant De Aanleg in Heumen, bij de oprit naar de A73. Deze plek is zowel vanuit Overasselt als Malden makkelijk bereikbaar. Vertrek 12.30uur. Wil je carpoolen? Dan kan je dit aangeven bij het inschrijfformulier. We navigeren naar bezoekerscentrum Mussenhut, Griftdijk 244, Nijmegen.

Denk bij slecht(er) weer aan regenkleding en trek oude schoenen/laarzen aan! Het kan modderig zijn op de bouwlocatie.

Bij de excursie houden we rekening met de geldende coronamaatregelen.

Op donderdag 4 november organiseerden ECH en Wiek-II samen met ontwikkelaars GroenLeven en Enovos een inloopbijeenkomst over zonnepark Teersche Sluispolder. Ook de grondeigenaren waren aanwezig. De inloop vond plaats in cultureel centrum Maldensteijn in Malden. Het doel van de bijeenkomst was het informeren van geïnteresseerden, het polsen van meningen van omwonenden en het aangaan van de discussie met twijfelaars en critici. De opkomst was met 24 bezoekers beperkt, maar de doelstelling kwam goed uit de verf.

Opzet

De deelnemende organisaties hadden affiches met uitleg en tekeningen over het plan uitgestald. Er waren video’s te zien van de locatie met daarin virtueel het zonnepark. Elke organisatie had een eigen informatietafel waar bezoekers aanschoven voor vragen en gesprekken. Secretaris Piet van Casteren ontving mensen bij de ECH stand, noteerde mensen voor onze nieuwsbrief en schreef enkele nieuwe leden in. De organisatie was met name in handen van Juliet en Ineke van Wiek-II en Marc van de Pol van GroenLeven.

De inloop duurde van 16:00 tot 20:00 uur. De bezoekers namen ruim de tijd (sommigen bleven zelfs ruim 2 uur). De opzet gaf ook de organisatoren en grondeigenaren de gelegenheid om elkaar beter te leren kennen zonder de druk van een vergaderagenda.

Alles onder strikte Corona condities uiteraard!

Wie waren er?

De bezoekers werden ontvangen door 11 vertegenwoordigers van de organisaties en grondeigenaren. De uitnodiging was speciaal gericht op direct omwonenden, vertegenwoordigers van omliggende wijken, natuur- en milieuorganisaties en de politiek. Veelal zijn mensen individueel uitgenodigd. Daarnaast hebben we aankondigingen in lokale bladen gezet.

Met een aantal bewoners van het gebied Teersche Sluispolder is uitgebreid gesproken over de aanpak en eventuele alternatieven. Datzelfde is gebeurd met vertegenwoordigers van ecologisch adviesbureau Das & Boom en ijveraars voor biodiversiteit en natuurlijke inpassing zoals Sjef Gielen en Mathilde Hofmans.

Goede start van de campagne

Voor ons als ECH was dit een uitstekende start van een mogelijk lange en hopelijk succesvolle campagne. We hebben hier aardig wat mee geleerd. Er zullen nog flink wat sessies nodig zijn de komende periode. We moeten meer mensen informeren, leden werven en straks mensen bereid vinden financieel deel te nemen in ons eerste project in de energietransitie.